Przeciwdziałanie bezrobociu

Diagnoza
Masowe bezrobocie w Polsce sięga 3 min osób, a stopa bezrobocia wynosi 15,7% i należy do najwyższych w Europie. Charakterystyczną cechą polskiego bezrobocia jest jego znaczne zróżnicowanie przestrzenne. Na obszarach niektórych dużych aglomeracji stopa bezrobocia wynosi około 8-10%, zaś w rejonach głębokiej depresji ekonomicznej sięga 30% ogółu aktywnych zawodowo.
Inne ważne cechy bezrobocia w Polsce to wysoki udział młodzieży w wieku 15-24 lata (ok. 33%), a także przewlekle bezrobotnych (ok. 45% pozostaje bez pracy ponad 12 miesięcy). Ponad 55% zarejestrowanych bezrobotnych utraciło prawo do zasiłku. Istnieje realna groźba wejścia bezrobocia w stan chroniczny.
Rozmiary i cechy bezrobocia sytuują to zjawisko w rzędzie najważniejszych i najtrudniejszych obecnie problemów ekonomicznych, politycznych i społecznych. Tym bardziej, że jest to zagrożenie nowe i nieznane dwóm kolejnym pokoleniom Polaków. Nie ma zatem ani jednostkowych, ani zbiorowych doświadczeń w radzeniu sobie z bezrobociem, jak też roz­budowanej sieci nastawionych na jego zwalczanie organizacji społecznych, wspomaganych przez sprawną administrację publiczną.
Z oceny średniookresowych perspektyw rozwoju gospodarczego wynika, że przez najbliższe lata nawet przy wysokim, kilkuprocentowym rocznie tempie wzrostu gospodarczego nie można oczekiwać znaczącego spadku poziomu bezrobocia, głównie z powodu:
wadliwej, nie dostosowanej do wymogów nowoczesnej gospodarki rynko­wej struktury zatrudnienia;
ukrytego bezrobocia w wielu przedsiębiorstwach publicznych, które, aby sprostać konkurencji, muszą zostać zmodernizowane, co pociąga za sobą konieczność zwolnienia dużej liczby zbędnych pracowników;
znacznego, w najbliższych latach, demograficznego przyrostu zasobów siły roboczej.
Cele
Podejście do problemu bezrobocia ulega zasadniczej zmianie. Od polityki pasywnej, polegającej głównie na uruchamianiu osłony socjalnej dla bezrobot­nych, rząd przechodzi do polityki aktywnej, której intencją jest pobudzanie procesu tworzenia nowych miejsc pracy.
Wychodząc z takich przesłanek, rząd stawia następujące cele:
1. Sukcesywne obniżanie stopy bezrobocia, zwłaszcza w latach 1996-1997.
2. Zwalczanie bezrobocia chronicznego i towarzyszących mu patologii,
3. Zmniejszenie skali bezrobocia wśród młodzieży.